Chiều ngày 09/9/2025, Ủy ban nhân dân xã Hương Phố phối hợp với Hội Bảo vệ thiên nhiên và môi trường Việt Nam tổ chức Lễ Công bố Quyết định và đón Bằng công nhận Cây di sản Việt Nam đối với 02 cây Trầm hương Đền Khoai Vạc ở thôn 6, xã Hương Phố.
Đồng Chí Đặng Viết Long - Trưởng phòng Văn hóa - xã hội phát biểu khai mạc buổi lễ
Dự lễ công bố có PGS.TS. NGƯT. Trần Ngọc Hải - PCT Hội đồng Cây di sản Việt Nam; đồng chí Hà Văn Đàn, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã; đồng chí Nguyễn Xuân Quyền, Phó Bí thư, Chủ tịch UBND xã; các đồng chí Ủy viên Ban Thường vụ Đảng ủy, Thường trực HĐND, Lãnh đạo UBND, UBMTTQ Việt Nam xã; Trưởng các ban, phòng, đơn vị trực thuộc xã, đại diện các doanh nghiệp trên địa bàn xã cùng cán bộ và Nhân dân thôn 6.
Đền Khoai Vạc không chỉ là nơi thờ cúng Đức Thánh Khai Sơn mà còn là chốn linh thiêng lưu giữ những câu chuyện hào hùng và những di vật quý giá. Trong khuôn viên đền, có hai cây Dó bầu cổ thụ sừng sững như hai vị thần hộ mệnh, che chở cho vùng đất này qua gần hai thế kỷ. Tương truyền, hai cây này đã "giảng Trầm", tức là đã tự nhiên tạo ra Trầm hương quý hiếm, thứ hương thơm chỉ có ở những nơi linh khí hội tụ. Người dân tin rằng, hai cây Dó bầu mang linh hồn của đất trời, gắn bó không thể tách rời với ngôi đền.
Trong đền còn thờ Đặng Tướng Công, một vị tướng tài ba đã dẫn dắt quân dân đánh tan giặc ngoại xâm tại Bãi Lĩnh và Cơn Trường. Trận chiến năm ấy khốc liệt, máu chảy thành sông, nhưng nhờ sự quả cảm của Đặng Tướng Công, vùng đất được giữ yên. Tiếc thay, ngài bị trọng thương và qua đời ngay tại nơi này. Người dân thương tiếc, lập ám thờ ngài ngoài trời bên cạnh miếu thờ của Đức Thánh Khai Sơn. Nhiều năm sau, con cháu dòng họ Đặng đã xây dựng lại nhà thờ và đúc tượng đồng để tưởng nhớ công ơn của Đặng Tướng Công nhưng tại ngôi đền này, người dẫn vẫn tiếp tục thờ phụng ngài.
Đồng chí Nguyễn Khánh Dũng - Phó chủ tịch UBND xã thông qua lịch sử hai cây trầm hương
Khuôn viên đền còn lưu giữ những di vật cổ kính tự nhiên: ngọn núi Cao Sơn - một hòn đá tự nhiên như minh chứng cho sự trường tồn của đất trời, hai giếng cổ với dòng nước trong vắt, không bao giờ cạn, được người dân coi là giếng thiêng. Dân làng thường đến xin nước cầu bình an, may mắn. Những chiếc đỉnh đồng cổ trong đền đều là tấm lòng của người dân và các nhà hảo tâm cúng tiến từ từ ngày xưa vẫn còn được lưu giữ.
Các Đại biểu tham dự buổi lễ
Hai cây Dó bầu cổ thụ tại làng Khoai Vạc và Đền Khoai Vạc là tài sản văn hóa tâm linh vô giá không những của xã Hương Phố, tỉnh Hà Tĩnh mà còn là mà còn là tài sản rất quý giá của Quốc gia về mặt văn hóa tâm linh cũng như bảo tồn nguồn gen gốc của loài Dó bầu quý hiếm. Rất có ý nghĩa về giữ gìn bảo tồn nguồn gen, sinh thái môi trường, cũng như gắn liền với những giá trị về mặt văn văn hóa, lịch sử, tinh thần, tâm linh của bà con xã Hương Phố và du khách thập phương.
Phó Giáo sư, Tiến sĩ, Nhà giáo ưu tú Trần Ngọc Hải, Phó Chủ tịch Hội đồng Cây di sản Việt Nam phát biểu tại buổi lễ
Đồng chí Hà Văn Đàn - Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã phát biểu
Các Đại biểu chụp ảnh tại cây Trầm hương
Một trong hai cây Trầm hương tại Đền Khoai Vạc
Tại buổi lễ PGS.TS. NGƯT. Trần Ngọc Hải - PCT Hội đồng Cây di sản Việt Nam công bố Quyết định công nhận Cây di sản Việt Nam.
Phó Giáo sư, Tiến sĩ, Nhà giáo ưu tú Trần Ngọc Hải, Phó Chủ tịch Hội đồng Cây di sản Việt Nam đã trao Bằng công nhận cây di sản cho đại diện cấp ủy chính quyền địa phương và Ban quản lý Đền Khoai Vạc xã Hương Phố
Phát biểu tại buổi lễ, các đồng chí Hà Văn Đàn - Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã khẳng định: Hai cây Trầm hương, với tuổi đời trên 200 năm tại Đền Khoai Vạc không chỉ là một cá thể thực vật quý hiếm mà còn là “nhân chứng sống” của lịch sử, gắn liền với đời sống tinh thần, tín ngưỡng và sinh hoạt cộng đồng của bao thế hệ người dân quê hương. Việc được công nhận là Cây Di sản Việt Nam không chỉ tôn vinh giá trị sinh thái, đa dạng sinh học mà còn khẳng định ý nghĩa văn hóa, lịch sử sâu sắc, góp phần giáo dục truyền thống, khơi dậy niềm tự hào và trách nhiệm trong công tác bảo vệ môi trường. Đồng thời góp phần nâng cao ý thức bảo vệ cảnh quan thiên nhiên cho nhân dân địa phương./.